دلار هایی که به کانادا رفت می توانست صنعت پتروشیمی ایران را دگرگون کند

در خصوص خروج سرمایه از کشور بویژه خروج دلار به کانادا هیچ اطلاعات مستقیم و دقیقی از مراکز رسمی آمار ، مانند بانک مرکزی و مرکز آمار ایران منتشر نشده و نمی شود و این خود جای سوال بزرگی است که آیا تصمیم گیران کلان اقتصادی ، جایگاه و ارزشی برای خروج فله ای سرمایه کشور و فرار سرمایه در افق اقتصادی ایران قائل هستند یا نه ؟

علی رغم نبود اطلاعات شفاف و مستقیم این خصوص می توان از میان سطور گزارشات و نمودار ها و آمار منتشره از مراکز رسمی به اعداد و ارقامی دست یافت که شایان توجه و تامل است .

تنها اشاره علنی که به طور کلی می توان دراین خصوص یافت، درسایت رسمی بانک مرکزی، گزیده آمارهای اقتصادی؛ بخش تراز پرداخت هاست. دراین بخش ردیفی به نام “خالص حساب سرمایه” وجوددارد که تاحدی می تواند توصیف کننده بخشی از خروج سرمایه از کشور باشد؛ هر چندکه این ردیف دامنه شمول وتعاریف دیگری هم دارداما به هر حال تنهاچیزی است که دراین خصوص دردسترس است.

براین اساس، خالص حساب سرمایه درسه ماهه اول ۱۴۰۱درمقایسه با سه ماهه اول ۱۴۰۰معادل ۲۱۶درصد منفی بوده وکاهش یافته است؛ یعنی رقم این شاخص که می تواند توصیف کننده بخشی ازخروج سرمایه از کشورباشد، درخرداد۱۴۰۰ منفی ۳ میلیارد و ۱۷۴میلیون دلار بوده که در خرداد۱۴۰۱ به منفی ۱۰میلیاردو۳۲میلیون دلاررسیده است.

با این حال، مراجع آماری کشورهای میزبان سرمایه های ایرانیان یابخش خصوصی ایرانی فعال دراین کشورها،ارزیابی ها وبرآوردهایی درخصوص خروج سرمایه از ایران دارندکه متکی بر داده هایی چون مهاجرت ایرانی ها به آن کشورها،پذیرش دانشجو، ثبت یا خرید شرکت، راه اندازی کسب وکارها و استارتاپ ها ومانند آن است.

هرچندبخاطر تنوع زیاد نوع وشیوه خروج سرمایه از کشور وجریان مالی مداوم آن،میزان دقیق خروج سرمایه دلار از ایران به کانادا هیچ گاه مشخص نمی شود،اما ارزیابی های بخش خصوصی فعال ایرانی در کشورهایی چون کانادا که از مدت ها قبل مقصد دلار سرمایه های ایرانی بوده است،نشان می دهد مقدار واقعی خروج سرمایه از ایران بسیار بیشتر ازآن چیزی است که درداده های رسمی واز جمله ردیف “خالص حساب سرمایه” بانک مرکزی قید شده است.

در این میان نکته قابل تامل و غم انگیز این است که توسعه پتروشیمی ایران نیازمند ۷۰ میلیارد دلار است .صنعتی که این روزها با چالش‌های بسیاری همانند تامین سرمایه گذاری مواجه است.

به گفته کارشناسان صنعت پتروشیمی ، هم‌اکنون ۱۰۱ طرح با سرمایه مورد نیاز ۷۰ میلیارد دلار در این صنعت در جریان است. حدود ۶۷ طرح از این طرح‌ها  فعال است که در مجموع با اجرای این ۱۰۱ طرح، ۱۰۰ میلیون تن به ظرفیت این صنعت افزوده می‌شود.

به خوبی می توان عدم انسجام در تامین زیر ساخت های توسعه را در عملکرد مدیریت اقتصادی کشور مشاهده نمود .

جایی که با همدلی و جلب نظر و مشارکت مردمی می توان از سرمایه های ملی برای توسعه و آبادانی کشور بهره برد ، هیچ صدایی و خبری از طرح های امید بخش و آینده نگر به گوش نمی رسد .

سود آوری پروژه های ملی بویژه در صنعت پتروشیمی برای دولت بسیار زیاد است .

اگر در همین یک فقره دولت انرژی و پتانسیل خود را بر جلب همین سرمایه های مردمی کرده بود ، می توانست از محل سود مشارکت پروژه ها منتفع شده و درامد های خود را افزایش دهد .

امنیت سرمایه گذاری

اگر همین مبالغ در صنعت پتروشیمی سرمایه گذاری می شد ، چون صاحبان سهام و سرمایه ، خود مردم هستند ، خودشان مدافع و تضمین کننده سرمایه گذاری شان می شدند .

جذب مشارکت خارجی

وقتی دنیا می بیند و می شنود که مردم ایران سرمایه های خود را در صنعت پتروشیمی خود کشور ایران سرمایه گذاری کرده اند و سود خوبی را نصیب کشور شان می کنند ، احساس اطمینان از بازگشت سود سرمایه به آنها این انگیزه را می دهد که بی درنگ به سمت کشور ایران تغییر فاز بدهند . و این بدیهی است .

اما اینها همه به فانتزی غریبی تبدیل شده و همان سرمایه گذارانی که باید دور سفره شب چله در ایران  جمع می شدند  الان در تدارک خرید درخت کریسمس و کادوی بابانوئل هستند .

البته از هیئت جمهوری اسلامی در راه کره جنوبی فراموش نکنیم که برای زنده کردن طلب سوخته ۷ میلیارد دلاری در حال حمل چمدان های پسته و گز و قالیچه مرحمتی است .